مقدمه
اشخاص حقوقی اشخاصی هستند که دارای شخصیت بوده و دارای حقوق و تکالیف مربوط به خود هستند و بعد از فوت از بین میروند ولی اشخاص حقوقی موسسه یا شرکت و.. هستند که فعالیت تجاری و غیرتجاری انجام میدهند، با فوت از بین نمیرود و تا زمان وجود شرکت به حیات و موجودی خود ادامه میدهند.در این مقاله کارشناسان پیشــداد قصد دارند به طور کامل مقاله ای راجب به تفاوت اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی توضیحات لازم را ارائه دهند.
اشخاص حقیقی چه کسانی هستند؟
شخص حقیقی، یکی از افرادی است که در جامعه زندگی میکند، که این شخص دارای شخصیت بوده و همچنین دارای حقوق مخصوص به خود و البته تکالیفی است.
در واقع تفاوتی ندارد هرکس در هر سنی میتواند حقوق و تکالیف خود را اجرا کند.
شخصیت حقیقی هر کسی محدود و طول عمر اوست
اشخاص حقیقی مدت دار هستند، اما طول عمر فعالیت آنها از زمان تولد آغاز میشود و با مرگ آنها پایان میباد. با مرگ شخص، حقوق و تکالیف مربوط به او نیز از بین میرود.
اشخاص حقوقی چه کسانی هستند؟
شخصیت حقوقی جلوه تجاری دارد، شخص حقوقی هر سازمان،شرکت، وزارتخانه و یا موسسه ای است که فعالیت تجاری یا غیر تجاری خاصی را انجام میدهند.
شخصیتی که برای شرکت ها و موسسات و.. در نظر گرفته میشود از شخصیت مالک یا شرکاء یک شرکت جدا میباشد. مستقل به حساب میاید.
انواع شخصیت حقوقی
1.شرکت های تجاری :
اشخاص حقوقی ای که با هدف بدست آوردن سود بری یک فرد یا گروه ساخته شده اند.این شرکت های انواع متفاوتی دارند که برخی از آنها معرفی میکنیم:
- شرکت های سهامی عام و خاص
- شرکت های تضامنی
- شرکت های مختلط غیر سهامی
- شرکت های مختلط سهامی
- شرکت های نسبی
- شرکت های تعاونی تولید و مصرف
2.موسسات غیر تجاری
بر اساس ماده 1 آیین نامه اصلاحی شرکتها، موسسات غیر تجاری برای مقاصد غیر تجاری مانند امور ادبی، خیریه و … تشکیل میشوند.
تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی
در جامعه ما برای اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی وظایف و تکالیفی مشخص شده است که عدم توجه به آن ها موجب جریمه و مجازات خواهند شد.
تفاوت های شخص حقیقی و حقوقی شامل موارد زیر میباشد :
- 1.حقوق و تکالیف شخص حقیقی و حقوقی متفاوت است.
- 2.اشخاص حقیقی دارای ماهیت طبیعی بوده و اما اشخاص حقوقی فرضی و اعتباری هستند و بر اساس قراردادها شرکت میگیرند و منحل میشوند.
- 3.اشخاص حقیقی وابسته به حیات و ممات انسانهاست که با فوت آنها تمام حقوقشان از بین میروند. اما اشخاص حقوقی هیچ وابستگی به حیات یا مرگ ندارند و با فوت شخص از بین نمیروند و تا زمان وجود شرکت به حیات و موجودی خود ادامه میدهند.
- 4.اشخاص حقیقی آدرس و محل مشخصی برای زندگی دارند .اما اشخاص حقوقی دفاتر و اسناد مربوط به شرکتها و سهام های هر شرکت میباشد.
اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری
در حسابداری به کلی تفاوتی بین حسابداری اشخاص حقیقی و حسابداری اشخاص حقوقی وجود ندارد. و برای انجام امور حسابداری این دو نوع از اصول حسابداری و استانداردها و فرآیندهای مشترکی استفاده میشود.
فقط در یک مورد قوانین مربوط به اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است، که در ادامه درباره این تفاوت بیشتر توضیح خواهیم داد و حسابدار ها و مدیر مالی ها باید تفاوت آنها را کاملا بدانند.
تفاوت مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی
در قانون مالیات های مستقیم ،مالیات مشاغل یا همان اشخاص حقیقی به 3 دسته تقسیم میشوند.
فقط کسب و کارهایی که در گروه اول قرار میگیرند موظف اند که دفاتر قانونی تهیه کنند، بنابراین میتوان گفت که تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی خیلی کمتر از اشخاص حقوقی است.
همه اشخاص حقیقی بابت درآمدی که کسب میکنند تا یک سقف مشخص از مالیات معاف هستند.
اما اشخاص حقیقی چنین معافیتی ندارند و ممیزان مالیاتی حساسیت بیشتری نیز در رابطه با اسناد و مدارک و دفاتر حسابداری اشخاص حقوقی به خرج میدهند.
در واقع حسابداران اشخاص حقوقی باید از مهارت بیشتری برخوردار باشند و به طور کامل با قوانین مالیاتی آشنا باشند.
اشخاص حقیقی و حقوقی در قانون تجارت
بر اساس ماده 1 قانون تجارت هر شخصی که به خرید و فروش اشیاء و کالا مشغول است به عنوان یک شخص حقیقی تاجر شناخته میشود. طبق ماده 588 قانون تجارت اشخاص حقوقی هم میتوانند تاجر باشند زیرا یک سرکت مانند یک شخص حقیقی میتواند برنامه ریزی کند و به خرید و فروش بپردازند. همه 7 نوع شرکتی که شخصیت حقوقی دارند و ما در قسمت بالتر این مقاله (انواع اشخاص حقوقی) به آن ها اشاره کردیمف طبق ماده 20 قانون تجارت همانند اشخاص حقیقی موضوع قانون تجارت هستند. این یعنی تمامی قوانین تجارت به صورت مشابه برای اشخاص حقیقی و حقوقی قابل اجرا است.
اشخاص حقیقی و حقوقی در بورس
بین اشخاص حقیقی و حقوقی در بورس تفاوت های زیادی وجود دارد .
هر شخص حقیقی میتواند با اوراق هویتی خود در بورس شرکت کند، کد بورس دریافت کند، سرمایه گذاری کند، سهام بخرد و به عنوان یک شخص حقیقی شناخته شود.
ولی نحوه اشخاص حقوقی در بورس متفاوت از اشخاص حقیقی است.خرید سهام توسط شخصیت حقوقی و نگهداری آن با خرید و نگهداری آن از جانب شخصیت حقیقی تفاوت دارد. علاوه بر این شخصیت حقوقی در بورش یک سرکت است که شماره ثبت، نام تجاری، کد شناسایی، تاریخ ثبت، کد اقتصادی، موضوع کسب و کار و روزنامه رسمی مشخص دارد.
تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در مسائل کیفری
همانطور که شخصیت حقیقی با ارتکاب به جرم مجازات مشود، شخصیت حقوقی نیز با ارتکاب جرم مجازات می گردد. البته مجرم شناخته شدن شخصیت حقوقی مانع از مجازات شخص حقیقی نخواهد بود.
طبق قانون، شخصیت حقوقی نیز با توجه به شدت جرم انجام شده و ضرر و زیان آن به مجازاتهای زیر محکوم میشود:
- منحل شدن شخص حقوقی
- مصادره اموال شخص حقوقی
- ممنوعیت مدت دار فعالیت شغلی یا اجتماعی برای شخص حقوقی
- ممنوعیت دائم برای فعالیت شغلی یا اجتماعی
- ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه به صورت دائم یا مدت ۵ساله
- ممنوعیت صدور برخی اسناد تجاری، حداکثر برای 5 سال
- جریمه نقدی
- انتشار حکم از طریق رسانهها
جریمه نقدی برای اشخاص حقوقی مجرم، حداقل 2 برابر و حداکثر 4 برابر مبلغی است که در قانون برای ارتکاب همان جرم به وسیله اشخاص حقیقی تعیین میشود.
انحلال یک شخصیت حقوقی در صورتی انجام میشود که این شخصیت حقوقی اساساً برای ارتکاب جرم به وجود آمده باشد یا اینکه با انحراف از هدف اولیه خود، تغییر فعالیت داده و منحصراً در جهت ارتکاب جرم فعالیت کرده باشد.
