محاسبه اضافه کاری،تعطیل کاری،جمعه کاری،شب کاری،نوبت کاری و حق مأموریت در سال 1403

ساعت کار قانونی کارگران در سال 1403 چقدر است؟

تعداد روزها و ساعت کاری در متن قانون کار مشخص شده است. به موجب ماده ۵۱ این قانون «ساعت کار، مدت زمانی است که کارگر، نیرو یا وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می‌دهد.» این قانون درباره میزان ساعت کار در شبانه‌روز، هفته و ماه محدودیت‌های زیر را مشخص کرده است و همه کارفرمایان، کارگران، کارگاه‌ها، موسسات تولیدی، صنعتی، خدماتی و کشاورزی مکلف به تبعیت از آن هستند.

• ساعات کار نباید از ۶ ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته تجاوز نماید.
• در برخی کارها که ساعات کار از ۸ ساعت در شبانه‌روز و ۴۴ ساعت در هفته تجاوز نماید.
• جمع ساعات کار در ۴ هفته متوالی نباید از ۱۷۶ ساعت تجاوز کند.
• روز جمعه، روز تعطیل هفتگی کارگران با استفاده از مزد می‌باشد.

اضافه کاری

ساعات کاری کارگران مشمول قانون کار به صورت زیر تعیین شده است:

• حداکثر 8 ساعت طی یک روز
• حداکثر 44 ساعت طی یک هفته

نکته: ساعات کار برای افراد شاغل در مشاغل سخت و زیان آور به صورت زیر است:

• حداکثر 6 ساعت طی یک روز
• حداکثر 36 ساعت طی یک هفته

نحوه محاسبه اضافه کاری بر اساس قانون کار سال 1403

فرمول محاسبه اضافه کاری سال 1403

ملاک محاسبه اضافه کاری دستمزد روزانه کارگران بدون در نظر گرفتن حق مسکن (9,000,000 ریال ) و حق تآهل (5,000,000 ریال) و بن (14,000,000 ریال ) و مواردی از این قبیل است،به این ترتیب داریم:

مبنای محاسبه اضافه کاری:

دستمزد روزانه + مزایای به تبع شغل

نحوه محاسبه تعطیل کاری در سال 1403

تعطیل کاری در واقع نوعی اضافه کاری در روز تعطیل (غیر از جمعه) است،از این رو نرخ آن معادل نرخ اضافه کاری و برابر با 40% بیشتر از دستمزد هر ساعت کار عادی و نحوه محاسبه آن با نحوه محاسبه اضافه کاری یکسان است،در نتیجه براساس ماده 59 قانون کار،دستمزد هر ساعت کار در روز تعطیل،40% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی محاسبه خواهد شد.

تعطیل کاری روز 12 اردیبهشت 1403

بر اساس ماده 62 و 63 قانون کار ،تعطیلات رسمی کارگران عبارت است از:

• جمعه
• تعطیلات رسمی
• روز جهانی کارگر (12اردیبهشت)

در نتیجه اشتغال به کار کارگران در روز کارگر،تعطیل کاری محسوب میشود.فرقی ندارد که کارفرما او را در روز دیگر تعطیل نماید یا خیر. دقت کنید که محاسبه اضافه کاری روز کارگر هماند نحوه محاسبه اضافه روز تعطیل انجام میشود.

نحوه محاسبه جمعه کاری در سال 1403

اشتغال به کار در روز جمعه اگر به عنوان بخشی از 44 ساعت موظف کارکرد شخص در هفته باشد،مستحق دریافت دستمزد جمعه کاری است. در واقع پرداخت مبلغ بیشتر برای روز جمعه، تنها به جمعه ها تعلق دارد.

از آنجا که روز جمعه تنها روز تعطیلی هفتگی کاگران است،برای اشتغال به کار در این روز قوانین ویژه ای در نظر گرفته شده است، بر این اساس نرخ محاسبه دستمزد در روز جمعه دو حالت دارد:

• جمعه کاری با تعطیل شدن در روز دیگر
• جمعه کاری بدون تعطیل شدن در روز دیگر

جمعه کاری با تعطیل شدن در روز دیگر

براساس ماده تبصره 1 ماده 62 قانون کار،تعطیل یک روز معین در هفته برای کارگران اجباری است. به این ترتیب،در صورتی که شخص روز دیگری در هفته به جای روز جمعه تعطیل باشد، دستمزد او برای اشتغال در روز جمعه، در مقابل عدم استفاده از تعطیلی روز جمعه، 40% اضافه بر مزد روزهای عادی خواهد بود.

جمعه کاری بدون تعطیل شدن در روز دیگر 

در صورتی که کارگر در روز جمعه مشغول به کار باشد و هیچ روز دیگری در هفته را نیز تعطیل نباشد، دستمزد او مجموع مقادیر زیر خواهد بود:

1.  برای اشتغال در روز جمعه معادل 40% اضافه بر مزد روزهای عادی
2.  برای اشتغال در روز تعطیل معادل 40% اضافه بر مزد روزهای عادی 

تفاوت تعطیل کاری و جمعه کاری

 در نحوه محاسبه اضافه کاری(تعطیل کاری) در روزهای جمعه است.

نحوه محاسبه شب کاری در سال 1403

افرادی که به شب کاری مشغول هستند و ساعت کاری آن ها از 22 شب تا 6 صبح است مطابق یا با ماده 58 قانون کار باید 35% مزد بیشتر به ازای هر ساعت نسبت به ساعت عادی دریافت کنند. فرمول محاسبه شب کاری در سال 1403 نیز به شرح زیر است:

1.35 × (7.33 ÷ دستمزد روزانه) = مزد هر ساعت شب کاری

تعداد ساعات شب کاری × 1.35 × (7.33 ÷ دستمزد روزانه) = نحوه محاسبه دستمزد شب کاری

نمونه محاسبه شب کاری 1403

اگر تصور کنیم که  دستمزد روزانه پرداختی یک شرکت مطابق با قانون 1403، 2.388.728 ریال باشد برای محاسبه دستمزد فردی که شیفت شب یا شب کاری دارد و از 22 شب تا 6 صبح (32 ساعت) به شب کاری مشغول است به این صورت عمل میکنیم:

• دستمزد روزانه (2.388.728 ریال) را تقسیم بر 7.33 میکنیم که در این مثال برابر میشود با مبلغ 325.883 ریال.
• عدد به دست آمده را ابتدا در 1.35 و سپس در تعداد ساعات شب کاری (که در این مثال 32 ساعت است) ضرب میکنیم. این عدد برابر میشود با 14,078,176 ریال.

پس دستمزد فردی که 32 ساعت شب کاری دارد مطابق با مبلغ حداقل حقوق روزانه 2.388.728 ریال در سال 1403 برابر است با 14,078,176 ریال که به این مبلغ میتواند وجوه دیگری تحت عنوان مزایا یا پاداش اضافه شود.

نحوه محاسبه پرداخت هر نوبت کاری

اگر ساعت کاری کارگر به صورت نوبت کاری در صبح، عصر و شب باشد و در طول دوره معین چرخش داشته باشد، به علت انجام کار در زمان‌های مختلف شبانه روز کارگر متحمل فشارهای زیادی می‌گردد.

به همین علت طبق قانون کار جهت جبران فشارهای وارده، مزد کارگران نوبت کار بیشتر از کارگران معمولی خواهد بود

گاهی در نوبت کاری ساعات کار از 8 ساعت در روز، یا 44 ساعت در هفته بیشتر می‌شود، اما باید توجه کرد که مجموع ساعات کار طی 4 هفته متوالی از 176 ساعت نبایستی بیشتر گردد.

دستمزد نوبت کاری جهت یک ماه (30 روز) با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

• نوبت کاری در صبح و عصر:  حقوق پایه ÷ (ساعت کاﺭ در ماه × 110 × (220 ساعت ))
• نوبت کاری در صبح و عصر و شب: حقوق پایه ÷ (ساعت کاﺭ در ماه × 115 × (220 ساعت))
• نوبت کاری در صبح و شب یا عصر و شب:  حقوق پایه ÷ (ساعت کاﺭ در ماه × 122/5 × (220 ساعت ))

میزان فوق العاده های شیفت های مختلف کاری

میزان فوق العاده‌های نوبت کاری در سال 1403 به شرح زیر محاسبه می‌گردد:

• فوق العاده هر ساعت شب کاری (معادل 35 درصد حقوق) برابر 439,942 ریال
• فوق العاده هر روز جمعه کاری برابر 456,029 ریال
• فوق العاده نوبت کاری صبح-عصر-شب معادل 15 درصد حقوق برابر 374,595 ریال
• فوق العاده نوبت کاری صبح-عصر معادل 10 درصد حقوق برابر 358,308 ریال
• فوق العاده نوبت کاری صبح-شب و یا عصر شب معادل 22,5 درصد حقوق برابر 399,025 ریال

حق مأموریت (ماده 46 قانون کار) :

براساس تبصره 1 ماده 46 قانون کار، تنها سفرهای کاری که کارگر برای انجام کار، حداقل 50 کیلومتر از محل اصلی کارگاه، کارخانه یا شرکت دور شود یا حداقل یک شب در محل مأموریت اقامت داشته باشد، حق مأموریت تعلق می‌گیرد. وجود هر کدام از این دو شرط (فاصله 50 کیلومتری یا اقامت شبانه) کافی است. بنابراین به کارگری که به فاصله 40 کیلومتری محل خدمت خود اعزام شود اما به هر دلیلی مجبور به اقامت شبانه در محل باشد نیز حق مأموریت تعلق می‌گیرد

ماده46- به کارگرانی که به موجب قرارداد یا موافقت بعدی به مأموریتهای خارج از محل خدمت اعزام می شوند، فوق العاده ماموریت تعلق می گیرد، این فوق العاده نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه کارگران باشد همچنین کارفرما مکلف است وسیله یا هزینه رفت و برگشت آنها را تامین نماید. تبصره- مأموریت به موردی اطلاق میشود که کارگر برای انجام کار حداقل 50 کیلومتر از محل کارگاه اصلی دور شود و یا ناگزیر باشد حداقل یک شب در محل ماموریت توقف نماید.